– Polska obejmuje przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej w wyjątkowo trudnym okresie. Wszyscy w Europie odczuwamy skutki agresji Rosji na Ukrainę, stąd konieczność wzmocnienia potencjału obronnego naszego kontynentu. Rosną napięcia geopolityczne, trwają ataki hybrydowe wymierzone w europejskie demokracje, kończy się okres naiwnie pojmowanej globalizacji – mówi prezydent m. st. Warszawy Rafał Trzaskowski. – Przed Polską zadanie trudne i odpowiedzialne, ale inaczej niż ponad 13 lat temu, wchodzimy w rolę Prezydencji z pozycji unijnego lidera, który nadaje ton i potrafi skutecznie skłonić Unię do wspólnego działania – dodaje prezydent Trzaskowski.
Polska objęła przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej 1 stycznia 2025 roku. Początek roku to szczególny czas nie tylko dla Polski, ale dla całej Wspólnoty, na który polska prezydencja ma wpływ. To okres tuż po wyborach do parlamentu Europejskiego i początek prac nowego składu Komisji Europejskiej.
Polska prezydencja będzie mierzyć się także z wyzwaniami dotyczącymi m. in.: europejskiego bezpieczeństwa, migracji, zmian klimatu, konieczności zapewnienia konkurencyjności UE na globalnym rynku. Ponadto przewodnictwo Polski będzie przypadało na początek kadencji nowego prezydenta USA.
Pod przewodnictwem Polski w Radzie UE, w Warszawie odbędą się 22 rady nieformalne na poziomie ministrów z krajów UE. Główne wydarzenia odbędą się w Warszawie, ale prezydencja ma charakter ogólnopolski z planowanymi spotkaniami w około 20 miastach. Łącznie odbędzie się ponad 300 wydarzeń oficjalnych, a Polskę odwiedzi około 40 tysięcy delegatów. Z tej okazji w stolicy zawisną flagi polskie i europejskie, do 13 stycznia powiewać będą także na pojazdach WTP. W przestrzeni miejskiej pojawił się plakat promujący okres polskiej prezydencji.
Co robi Rada UE?
Rada UE reprezentuje rządy państw członkowskich. Na jej forum ministrowie i eksperci ze wszystkich państw UE: negocjują i uchwalają unijne prawo, zawierają w imieniu UE umowy międzynarodowe, uchwalają budżet UE, tworzą unijną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, koordynują politykę państw członkowskich w konkretnych dziedzinach.
Co sześć miesięcy kolejne państwo członkowskie przejmuje rotacyjną prezydencję w Radzie, obejmując przewodnictwo raz na 13,5 roku. Polska sprawuje tę funkcję po raz drugi, pierwszy raz miał miejsce w 2011 roku.
Unia Europejska dla Warszawy
Przy okazji przejęcia Prezydencji w Radzie UE przez Polskę warto przypomnieć jakie korzyści czerpie Warszawa z członkostwa Polski w UE. Inwestycje z udziałem pieniędzy unijnych to przede wszystkim budowa metra, linii tramwajowych, zakup autobusów, modernizacja przychodni, ale też parków i przestrzeni publicznych.
Warszawa powitała 2025 rok z bilansem ponad 19,7 mld zł pozyskanego dofinansowania ze środków europejskich oraz dodatkowo ponad 400 mln zł pożyczki, co daje łączną wartość ponad 20 mld zł. Do wzrostu tej wartości przyczyniły się w dużej mierze uruchomione w zeszłym roku środki finansowe z Krajowego Planu Odbudowy zarówno w formie dotacyjnej, jak i pożyczkowej.
W zdecydowanej większości są to „zielone” projekty, inwestujące w:
– niskoemisyjny transport publiczny: (zakup 92 autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą w dwóch projektach na sumę blisko 280 mln zł),
– zieloną transformację miasta: np. koncepcja Nowego Centrum Warszawy z energooszczędnymi technologiami oświetlania dróg i przestrzeni publicznych (wsparcie z KPO w formie pożyczki w wysokości 406 mln zł),
– wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej szkół (ponad 167 mln zł), budynków mieszkalnych (2,8 mln zł.).
Najpopularniejszą warszawską inwestycją wspieraną ze środków Funduszu Spójności jest budowa II linii metra. Oprócz niej dofinansowane są projekty rozbudowy sieci tras tramwajowych, ekologiczne autobusy, kolej metropolitalna oraz ważne trasy drogowe. Fundusze europejskie pomagają w poprawie stanu środowiska naturalnego m. in. w budowie i modernizacji infrastruktury wodno-kanalizacyjnej. Z kolei dzięki wsparciu Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) zrealizowano projekt renowacji bulwarów wiślanych oraz Multimedialny Park Fontann.
Z funduszy unijnych były też realizowane modernizacje scen warszawskich teatrów czy projekty skierowane do przedsiębiorców. Na Powiślu powstało Centrum Przedsiębiorczości Smolna, a na Starej Pradze – Centrum Kreatywności Targowa. Jednym ze źródeł wsparcia rozwoju Warszawy jest Europejski Fundusz Społeczny (EFS), który wpływa na aktywizację społeczno-zawodową czy wsparcie usług opiekuńczych.
Dzięki wsparciu środków europejskich realizowane są zarówno projekty ogólnomiejskie, jak i dzielnicowe: budowy żłobków, przedszkoli, szkół i rewitalizacja kamienic. To duże modernizacje ciągu ulic np. Marsa - Żołnierska czy przebudowa ul. Kondratowicza, ale także rozwój i uporządkowanie terenu Parku Pole Mokotowskie i utworzenie terenów zieleni i Parku Akcji „Burza” na Kopcu Powstania Warszawskiego. Fundusze unijne pomagają także przebudowywać i modernizować przychodnie i szpitale, np. SOR w Szpitalu Czerniakowskim, przychodnia przy ul. Wiertniczej 81, budowane biblioteki, np. nagrodzona za walory architektoniczne biblioteka na Choszczówce (Białołęka).
