Chociaż 8 marca kojarzy się przede wszystkim z okresem PRL w Polsce, historia tego święta sięga początków XX wieku. Pierwsze działania związane z obchodami Międzynarodowego Dnia Kobiet wywodzą się z ruchów robotniczych, które miały miejsce zarówno w Ameryce Północnej, jak i w Europie.
Początki Międzynarodowego Dnia Kobiet
W 1857 roku kobiety pracujące w fabrykach bawełny w Stanach Zjednoczonych zorganizowały strajk, domagając się krótszego dnia pracy i równego wynagrodzenia. To wydarzenie jest uznawane za jedną z pierwszych inicjatyw w walce o prawa kobiet. Pierwsze obchody Narodowego Dnia Kobiet miały miejsce 28 lutego 1909 roku w Stanach Zjednoczonych. Zostały one zorganizowane przez Socjalistyczną Partię Ameryki z okazji upamiętnienia strajku pracownic przemysłu odzieżowego w Nowym Jorku, które miały miejsce rok wcześniej.
W 1910 roku Międzynarodówka Socjalistyczna zorganizowała konferencję w Kopenhadze, na której ustanowiono Międzynarodowy Dzień Kobiet. Jego celem było promowanie praw kobiet, równych praw wyborczych oraz walki z dyskryminacją płciową. Pierwsze obchody Międzynarodowego Dnia Kobiet odbyły się 19 marca 1911 roku w Austrii, Danii, Niemczech i Szwajcarii. Kobiety domagały się wówczas prawa do głosowania, równości w pracy i dostępu do szkoleń zawodowych. W Polsce Dzień Kobiet zaczął być obchodzony po II wojnie światowej, jednak nie 19 marca, a 8 marca, co miało swoje uzasadnienie w strajkach kobiet w Rosji w 1917 roku. Wówczas w Rosji kobiety wzięły udział w protestach domagając się chleba i pokoju.
PRL: Dzień Kobiet jako część propagandy
Dla wielu Polaków Dzień Kobiet kojarzy się przede wszystkim z okresem PRL-u, kiedy to obchodzono go masowo w zakładach pracy, szkołach i innych instytucjach. Był to dzień obowiązkowy, którego celem było upamiętnienie wkładu kobiet w życie społeczne oraz ich roli w budowaniu socjalistycznej Polski. Obchody często miały charakter propagandowy i były częścią strategii rządu, który chciał pokazać, że walka o równe prawa kobiet została już zakończona. Na tę okazję wręczano kobietom kwiaty i drobne upominki, takie jak rajstopy, ręczniki, mydło czy kawa.
Jednak mimo tego, że Międzynarodowy Dzień Kobiet w PRL-u był wykorzystywany w celach politycznych, nie można zapominać, że był także okazją do podkreślenia roli kobiet w życiu społecznym, pracy i polityce. To właśnie w tym okresie kobiety zyskały prawo do pracy zawodowej na równych prawach z mężczyznami, a także możliwość kształcenia się i uczestniczenia w życiu publicznym.
Międzynarodowy Dzień Kobiet współcześnie
Obecnie Międzynarodowy Dzień Kobiet obchodzony jest na całym świecie. Choć w Polsce jego charakter nie jest już tak polityczny, to wciąż jest to dzień, który ma na celu uczczenie dorobku kobiet oraz refleksję nad ich rolą w społeczeństwie. Dzień ten jest także okazją do przypomnienia o wyzwaniach, przed którymi kobiety wciąż stoją – takich jak nierówność płacowa, przemoc domowa czy brak równych szans w wielu dziedzinach życia.
W Polsce wciąż popularne są gesty związane z obdarowywaniem kobiet kwiatami, zwłaszcza goździkami, tulipanami i różami, które stały się symbolem tego dnia. Dla wielu mężczyzn 8 marca jest także okazją do wręczenia drobnych upominków, jak czekoladki czy perfumy, choć warto pamiętać, że to gesty, które powinny być autentyczne i płynąć z serca, a nie być obowiązkowe czy narzucone. Warto także dbać o to, by tego dnia kobiety nie czuły się traktowane w sposób powierzchowny, a celebracja była przede wszystkim formą szacunku i uznania ich wkładu w życie społeczne i zawodowe.
Dzień Kobiet w różnych częściach świata
Choć Dzień Kobiet jest obchodzony 8 marca na całym świecie, to w niektórych krajach daty te mogą się różnić. Na przykład w Tunezji obchodzony jest 13 sierpnia. W krajach takich jak Portugalia czy Włochy kobiety świętują ten dzień w różny sposób. W Portugalii często odbywają się prywatne przyjęcia, a we Włoszech kobiety obdarowywane są akacjami srebrzystymi. W Niemczech popularne są czerwone goździki, a w Chinach kobiety tego dnia pracują tylko pół dnia. Z kolei w Mongolii Dzień Kobiet to dzień wolny od pracy.